ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ... ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ ΙΣΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ

Παθητικό Κάπνισμα:Ένας ύπουλος εχθρός

Ως παθητικό κάπνισμα ορίζεται η αναπνοή του καπνού που παράγεται από το τσιγάρο των άλλων. Ο καπνός αυτός που προέρχεται από την εισπνοή και εκπνοή του καπνιστή αλλά και από το καιγόμενο άκρο του τσιγάρου είναι ιδιαίτερα τοξικός αφού μεταξύ των 4.000 χημικών ουσιών που περιέχει περιλαμβάνονται τουλάχιστον 100 δηλητήρια και 50 καρκινογόνα. Οι πολυάριθμες μελέτες των τελευταίων 30 ετών έχουν αποδείξει ότι το παθητικό κάπνισμα ευθύνεται για σειρά νοσημάτων (κυρίως των πνευμόνων, της καρδιάς και των αγγείων) σε ενήλικες και παιδιά καθώς και για μεγάλο αριθμό θανάτων (περίπου 80.000/έτος για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Τις αρνητικές επιδράσεις υφίστανται βασικά οι εργαζόμενοι σε χώρους με σημαντική έκθεση σε καπνό (καφετέριες, μπαρ, εστιατόρια) και τα άτομα που συμβιώνουν με καπνιστές. Αναλυτικότερα, οι μη-καπνιστές που εκτίθενται σε καπνό στο χώρο εργασίας ή στο σπίτι έχουν 1,2-1,4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα συγκρητικά με εκείνους που δεν εκτίθενται. Ο επιπλέον κίνδυνος φαίνεται να είναι μικρός αλλά το παθητικό κάπνισμα αφορά το 40% του ενήλικου πληθυσμού γεγονός που το καθιστά σημαντικό περιβαλλοντικό καρκινογόνο.  Το παθητικό κάπνισμα επιδρά βλαπτικά στα μικρά και μεγάλα αγγεία αυξάνοντας κατά 25-60% τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου σε μη-καπνιστές και κατά 60-100% τον κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, με περισσότερο επιρρεπείς τους άνδρες. Σχετικά με τα αποφρακτικά πνευμονικά νοσήματα, η παθητική έκθεση στον καπνό αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης βρογχικού άσθματος κατά 50% περίπου. Οι ήδη πάσχοντες από άσθμα, και ιδίως οι γυναίκες, που δεν καπνίζουν αλλά εκτίθενται σε καπνό στην εργασία ή στο σπίτι, παρουσιάζουν αυξημένο αριθμό παροξυσμών της νόσου, αυξημένη χρήση φαρμάκων, μειωμένη αναπνευστική λειτουργία και χειρότερη ποιότητα ζωής σε σχέση με εκείνους που δεν έχουν έκθεση. Επιπρόσθετα, το παθητικό κάπνισμα αυξάνει κατά 1,5 έως 2,5 φορές τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας σε μη-καπνιστές, ενώ στους ήδη πάσχοντες που έχουν σταματήσει το κάπνισμα, η έκθεση σε περιβάλλον καπνού σχετίζεται με επιδείνωση των συμπτωμάτων, της αναπνευστικής λειτουργίας και της ποιότητας ζωής. Η σχέση του παθητικού καπνίσματος με τα ανωτέρω νοσήματα είναι δοσοεξαρτώμενη που σημαίνει ότι όσο βαρύτερη και μεγαλύτερης διάρκειας στο 24ωρο είναι  η έκθεση τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος εμφάνισης του νοσήματος.   Η παθητική έκθεση στον καπνό κατά την ενδομήτριο ζωή αλλά και μετά τη γέννηση έχει βλαπτικές επιδράσεις στην υγεία των παιδιών. Το κάπνισμα της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη, ενεργητικό ή παθητικό, σχετίζεται με έκτοπο κύηση, αποβολή, πρόωρο τοκετό, μικρό βάρος γέννησης, υποπλασία των πνευμόνων, ανώμαλη ανάπτυξη εγκεφάλου και αιφνίδιο θάνατο νεογνο. Παιδιά προσχολικής ηλικίας που εκτίθενται στον καπνό του τσιγάρου των γονέων τους, εμφανίζουν κατά 70-90% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης βρογχικού άσθματος, χρόνιας βρογχίτιδας και οξέων λοιμώξεων αναπνευστικού συστήματος (ιγμορίτιδα, φαρυγγίτιδα, μέση ωτίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία, φυματίωση), ενώ εκείνα που πάσχουν από βρογικό άσθμα παρουσιάζουν σοβαρότερης μορφής νόσο. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος όταν ζουν σε περιβάλλον καπνού. Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι το παθητικό κάπνισμα είναι ένας σημαντικός περιβαλλοντικός παράγοντας κινδύνου νόσησης και θανάτου σε ενήλικες και παιδιά. Είναι όμως και ένας παράγοντας που με τα κατάλληλα μέτρα και την ενημέρωση του κοινού μπορεί και πρέπει να περιορισθεί.    Ευαγγελία Α. Χονδρού, Μακρίνα Μ. Μιχαηλίδου, Κωνσταντίνος Ν. Συρίγος Ογκολογική Μονάδα ΓΠΠ Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Γενικό Νοσοκομείο «Η Σωτηρία»  Δεν έχω καπνίσει ποτέ, και τόσα χρόνια μπορώ να πω, πως ανεχόμουν παντού το γεγονός ότι οι υπόλοιποι  κάπνιζαν, όπου και όποτε θέλανε, και δεν αντιδρούσα... Ούτε μία φορά δεν είπα σε κάποιον ότι με ενοχλεί ο καπνός του... απλά σηκωνόμουν και έφευγα... Μου είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο το γεγονός, ότι αυτή την στιγμή που θεωρητικά οι μη καπνιστές έχουμε το πάνω χέρι, δεν μας σέβονται οι υπόλοιποι... Κανένας δεν σας αφαιρεί το δικαίωμα να καπνίζετε... αυτό είναι δική σας επιλογή... όμως σ' έναν χώρο, που είναι περιορισμένος, γιατί  οι μη καπνίζοντες να στερούνται το δικαίωμα, να μην καπνίζουν; Υποτίθεται πως όλοι θεωρείται, ότι το κάπνισμα κάνει κακό και είναι μία κακιά συνήθεια, που καλό θα ήταν να μην την είχατε αρχίσει ποτέ..... Πως λοιπόν, θέλετε τα παιδιά σας, (τα δικά σας παιδιά) να μην την μάθουν;  Αφού εσείς οι ίδιοι, δεν αφήνετε την κοινωνία, (με το μοναδικό σωστό μέτρο κατά την γνώμη μου, που έχει πάρει) να αλλάξει τα δεδομένα, σχετικά με το κάπνισμα... Ίσως να με θεωρήσετε εγωίστρια, ίσως να με βρείτε λάθος..... πιστεύω πως αν καθίστε να το σκεφτείτε ήρεμα (βγάζοντας το "παθος για κάπνισμα" στην άκρη) θα μου δώσετε δίκιο... Ζητώ συγνώμη από τους καπνίζοντες... είναι η πρώτη φορά, που  με βρίσκουν απέναντί τους... ίσως αυτό να ήταν το λάθος μου!!!!