Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012

Επαγγελματικός προσανατολισμός κι ανεργία...



Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στη σύγχρονη αγορά εργασίας δεν μπορεί να αποτελούν το μοναδικό κριτήριο των νέων για την επιλογή του τομέα στον οποίο θα εκπαιδευτούν και στη συνέχεια θα σταδιοδρομήσουν. Οι επαγγελματικές επιλογές οφείλουν να στηρίζονται στον συνυπολογισμό πολλών παραμέτρων που αφορούν τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στις ιδιαιτερότητες του ατόμου. Χωρίς αμφιβολία, ορισμένοι τομείς παρουσιάζουν καλή απορρόφηση και γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση των πτυχιούχων των αντίστοιχων τμημάτων ενώ άλλοι τομείς έχουν εξαιρετικά περιορισμένες επαγγελματικές επιλογές. Κατά συνέπεια, η ενημέρωση και σωστή ανάλυση των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας μπορεί να μας βοηθήσει να αποφύγουμε κακοτοπιές και επαγγελματικά αδιέξοδα.

Βασική αρχή του Επαγγελματικού Προσανατολισμού είναι η επιλογή εργασίας με βάση τα ατομικά ενδιαφέροντα, τα ταλέντα, και τις κλίσεις. Η λανθασμένη θεωρία ότι η σημερινή οικονομική κρίση και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας αντιβαίνουν στην παραπάνω αρχή, καθιστώντας τη περιττή πολυτέλεια, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Η επιστήμη του Επαγγελματικού Προσανατολισμού πρεσβεύει τον ενδελεχή έλεγχο και συνυπολογισμό τόσο των προσωπικών χαρακτηριστικών, όσο και των διαθέσιμων εναλλακτικών λύσεων. Συγκεκριμένα, ο νέος που βρίσκεται σε ένα εκπαιδευτικό ή επαγγελματικό σταυροδρόμι θα πρέπει να διερευνήσει αρχικά τον εαυτό του, να αποσαφηνίσει τις επαγγελματικές του αξίες, τη προσωπικότητα, τις ικανότητες, και τα ενδιαφέροντά του και στη συνέχεια, να εξετάσει τις επιλογές που υπάρχουν, να ενημερωθεί για τις συνθήκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε επαγγέλματος. Η παραπάνω διαδικασία θα του επιτρέψει να συνδυάσει τη προσωπικότητά του και τις εναλλακτικές του και θα τον οδηγήσει στην καλύτερη δυνατή επιλογή. Η αυτογνωσία είναι βασική συνθήκη για την κατανόηση δυνατοτήτων του και την στοχοθέτηση των επιδιώξεων του.

Η πληροφόρηση κατέχει κεντρικό ρόλο στην αναγνώριση των προσφερόμενων εργασιακών εναλλακτικών. Ο σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού είναι σε θέση να παρέχει έγκυρη πληροφόρηση και να υποβοηθήσει τη περαιτέρω εξειδικευμένη αναζήτηση επαγγελματικών επιλογών στους τομείς που ενδιαφέρουν. Όντας προετοιμασμένος για τις μελλοντικές καταστάσεις που θα αντιμετωπίσει, ο νέος θα μπορέσει να κάνει σωστές επιλογές και να βιώσει τις μικρότερες δυνατές απογοητεύσεις. Θα είναι σε θέση να προλάβει τις εξελίξεις και να θωρακιστεί απέναντι στις δυσκολίες της αγοράς εργασίας. Η γνώση τον καθιστά ικανό για σοφότερες επιλογές που θα τον βοηθήσουν να αποφύγει σημαντικά λάθη κατά την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Ο νέος πρέπει να διακρίνει τι του είναι πιο ταιριαστό και σε ποιον εργασιακό τομέα θα μπορέσει να εργαστεί με όρεξη και όραμα για δημιουργία ώστε να ανταμειφθεί τόσο υλικά όσο και ηθικά.

Συνοψίζοντας, κατά τη διαδικασία επιλογής επαγγέλματος ο νέος πρέπει να συνυπολογίσει τις επαγγελματικές προοπτικές του κλάδου που τον ενδιαφέρει. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γνωρίζει ότι οι συνθήκες που επικρατούν στη σύγχρονη αγορά εργασίας έχουν σχεδόν εκμηδενίσει τις επιλογές που οδηγούν σε εύκολη και σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση. Η συνεχής προσπάθεια, η αδιάκοπη εξέλιξη, και η καλλιέργεια των προσόντων και ικανοτήτων του, θα του εξασφαλίσουν την πολυπόθητη επαγγελματική επιτυχία. Μόνο όταν ο νέος επιλέξει να ασχοληθεί με ένα αντικείμενο που τον ενδιαφέρει θα μπορέσει να δώσει την απαιτούμενη ενέργεια και να ανταποκριθεί στην παραπάνω διαδικασία. Τα υψηλά ποσοστά ανεργία που παρουσιάζουν ορισμένα επαγγέλματα αποτελούν ανασταλτικό παράγοντας για την επιλογής τους. Δεν επιτρέπεται όμως η ανεργία να γίνεται το μοναδικό και απόλυτο κριτήριο επαγγελματικού προσανατολισμού. Σύμφωνα με τον καθηγητή Κ. Κατσανέβα «ο νέος ή η νέα που διαθέτουν ισχυρή θέληση, επιμονή και υπομονή, σε συνδυασμό με ορισμένες ικανότητες, θα τα καταφέρει ακόμα και στις πολύ δύσβατες επαγγελματικές περιοχές».
Η ανεργία είναι ένα θέμα που θα πρέπει να απασχολεί κατά την επιλογή επαγγέλματος χωρίς να καθορίζει εξολοκλήρου τις επιλογές. Ο λανθασμένος επαγγελματικός προσανατολισμός δημιουργεί δυστυχισμένους και κατ επέκταση κακούς επαγγελματίες, ανεξάρτητα των προοπτικών εύρεσης εργασίας. Η συμβουλευτική μπορεί να προστατέψει από τα λάθη και να οδηγήσει, συνεκτιμώντας όλους τους παράγοντες, στη καλύτερη δυνατή επιλογή.


Νέλλη Παρμάκη MSc
Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού